TRAFİK KAZASI – HATIR TAŞIMASI İNDİRİMİ

Trafik kazası – hatır taşıması indirimi

Davacı vekili müvekkili …’un … plakalı araçta yolcu olarak seyahat ederken dava dışı sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi üzerine meydana gelen kaza sonucu yaralandığını aracın davalı …Ş’ye … nolu poliçe ile sigortalı olduğunu, tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı kalması kaydıyla şimdilk 1.000,00 TL olmak üzere belirlenecek maddi tazminatın davalı yönünden dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili 15.11.2016 tarihli bedel artırım dilekçesi ile dava değerini 113.126,36 TL olarak belirlemiş ve harcı tamamlamıştır.

Davalı vekili öncelikle davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığını, harcın ikmal edilmediğini, esas yönüden ise davacının içerisinde bulunduğu esnada tek taraflı kaza yapan aracın (çekici) müvekkili şirkette 7.1.2013-7.1.2014 tarihleri arasında ZMMS sigorta poliçesi ile sigortalı olduğunu, sakatlanma ve ölüm halinde limitlerinin kusur ile orantılı olmak üzere azami 250.000 TL olduğunu, sigortalı aracın çekici olup, davacı küçüğün seyahat etmesi için uygun bir araç olmadığını, davacının müterafik kusurunun olduğunu, hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, tüm bu nedenle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.

İlk derece mahkemesince; davacı tarafın davasının kabulüne, 113.126,36 TL’nın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, karar verilmiş, davalı vekili tarafından karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi üzerine davalı işbu karara karşı temyiz yoluna başvurmuştur.

Dava, tek taraflı trafik kazasında davacının içinde yolcu olarak bulunduğu aracın Zorunlu Mali mesuliyet Sigortasını yapan Sigorta Şirketinden cismani zararının tazmini istemidir.

Davalı taraf cevap dilekçesi ile hatır taşıması savunmasında bulunmuştur. 2918 sayılı KTK’nın 87/1. maddesinde; “Yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta ise veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğu ve motorlu aracın maliki ile işleteni arasındaki ilişkide araca gelen zararlardan dolayı sorumluluk, genel hükümlere tabidir” düzenlemesine yer verilmiş; aracın hatır için verildiği ya da hatır için taşıma yapılan durumda oluşacak zararlarla ilgili değerlendirmenin genel hükümlere tabi olduğu belirtilmiştir. Yargıtay’ın yerleşik kararlarında, hatır taşımasının söz konusu olduğu durumlarda BK. 43-44. maddeleri uyarınca tazminattan belli bir ölçüde hakkaniyet indirimi yapılması öngörülmektedir.Hatır taşıması indirimi, bizzat hatır için taşınan kişinin ölmesi veya yaralanmasına ilişkin zararlar hakkında uygulanır. Kanun koyucu, indirim imkânını hatır için taşıyan işleten ve sürücüye bahşetmiştir. İşleten yönünden hatır taşıması indirim imkanından doğal olarak onun halefi konumundaki diğer müteselsil sorumlu Sigorta Şirketi de yararlanacaktır.

Hatır taşıması bir kimseyi ücretsiz olarak ve bir karşılık almadan ve bir yararı bulunmadan taşıma halidir. Yani hatır için taşımada taşımanın karşılıksız olması veya alınan karşılığın önemsiz olması gerekir. Taşıma, işletenin veya sürücünün değil taşınanın yararına olmalıdır.

Somut olayda, davacı dava dışı ağabeyi … kullandığı çekici ve bağlı dorse araçta yolcu konumundadır. Bu aracın işleteni dava dışı … Lojistik Tic. Ltd. Şti.’dir. ZMMS poliçesinde de sigortalı aynı şirkettir. Meydana gelen tek taraflı kazada davacı yaralanmıştır.Mahkeme davalının hatır taşıması defini değelendirmemiş,gerekçesinde indirim yapmama sebebini irdelememiştir.Davalının istinaf başvurusu üzereine İstinaf mahkemesince aracın sürücüsünün davacının ağabeyi olması ve aile bireyleri arasında hatır taşıması indirimi söz konusu olmayacağından davalı vekilinin bu konudaki istinaf talebi reddedilmiştir.Oysa ki dava aracın işleteninin, Trafik Sigortacısına karşı açılmıştır.Davacı taraf davalının hatır taşıması define karşı araçta menfaat karşılığı taşındığını ispatlar delil sunmamıştır. Dosya kapsamından kaza sırasında davacının, dava dışı işleten … Lojistik Tic. Ltd.nin aracında , ücretsiz olarak, bir karşılık alınmadan ve işletenin bir yararı bulunmadan taşındığı anlaşılmaktadır. İşletenin bu taşımada bir menfaati olmamıştır. Bu durumda davacı ile dava dışı sürücü arasındaki kardeşlik ilişkisi işleteni etkilemeyecek, işleten ve dolayısıyla Sigorta Şirketi yönünden hatır taşıması indirimine engel olmayacaktır.

Bu açıklamalar karşısında Dairemizin yerleşik uygulaması uyarınca talep edilen zarardan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak tazminatın belirlenmesi gerekirken, davalı vekilinin istinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesi’nce reddedilmesi doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, dava dosyasının ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 27/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi. Yargıtay Kararı – 17. HD., E. 2020/2968 K. 2020/6285 T. 27.10.2020