MİRASTA AİLE KONUTUNUN VE EV EŞYALARININ SAĞ KALAN EŞE ÖZGÜLENMESİ
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 652 maddesi; “Eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları
arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde
kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.
Haklı sebeplerin varlığı halinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin
istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına karar verilir.
Sağ kalan eş mirasçı ise; miras paylaşımında, aralarındaki mal rejimi ister edinilmiş mallara katılma
rejimi, ister mal ayrılığı, ister paylaşımlı mal ayrılığı, ister mal ortaklığı olsun, katılma olanağı bulunsun
veya bulunmasın mal rejimindeki hakları dışında, mirasın paylaşımında aile konutu ve ev eşyalarının
kendisine özgülenmesini isteyebilecektir. Ancak bu özgüleme ve alım hakkı bedelsiz değildir.
Somut olayda; eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında sayılan aile konutu hakkında;
sağ kalan eş kendisine miras hakkına mahsuben aile konutunda mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.
Davacının, TMK’nın 652/1 maddesi uyarınca muris ile birlikte yaşadığı, başka bir deyişle hükmen aile
konutu olarak tespit edilen taşınmazda miras payına mahsuben mülkiyet hakkı bulunmaktadır.
Dava konusu taşınmaz üzerinde sağ kalan eş olan davalı-karşı davacı K4’nın TMK 652. maddesine göre
kendisine özgülenmesini talep edebilmesi için haklı sebepler bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır.
Haklı sebebin varlığı, her somut olayda hâkim tarafından değerlendirilecektir. Aile konutunun değeri,
bu değere mülkiyet, intifa ya da oturma hakkının etkisi, ölen eş ile sağ kalan eşin mirasçılarının aynı
olup olmadığı, sağ kalan eşin yaşı, mirasçılarla kişisel ilişkileri, mali gücünün konutun ve ev eşyasının
değerini karşılayıp karşılamayacağı, adına kayıtlı taşınmazlar olup olmadığı, sağ kalan eşin altsoyunun
olmaması gibi haller hâkimin haklı sebeplerin varlığının tayininde değerlendirmesi gereken hallerdir.
Haklı sebeplerin varlığının tespit edilmesi halinde ise mahkemece, murisin tüm terekesi tespit
edilerek terekenin toplam değeri belirlenmeli, daha sonra mirasçıların miras paylarının ayrı ayrı
değerleri belirlenmelidir. Bu hesaplamalar sonucunda, aile konutu ve eşyaların değeri, sağ kalan eşin
miras payına düşen kısımdan fazla ise eksik bedelin depo ettirilmesi, karşılıyorsa miras payına
mahsuben özgülenmesi gerekir.
Davalı-karşı davacıların TMK 652. maddesine dayalı olarak 3 nolu bağımsız bölüm için aile konutunun
sağ kalan eşe özgülenmesi istemleri bulunduğundan bu istem TMK 652. maddesi doğrultusunda
yukarıda açıklananlar ışığında değerlendirilerek olumlu veya olumsuz bir karar vermek gerekirken
eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması
gerekmiştir…. 10.02.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi. Yargıtay Kararı – 14. HD., E. 2016/13748
K. 2020/1526 T. 10.2.2020 Avukat & Arabulucu Özkan Ertekin – www.ertekinhukuk.com.tr