ESER SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN SÖZLEŞME DIŞI İLAVE İŞ BEDELİNİN TAHSİLİ İSTEMİ

• Eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşme dışı ilave iş bedelinin tahsili istemi
• Eser sözleşmesine dayalı ayıp ve eksik işlerin giderim bedeli ve manevi tazminat alacaklarının tahsili istemi

Mahkemece öncelikle dava dışı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan sözleşme kapsamındaki imalâtlar ve sözleşme dışı işlerin yapıldığı iddia edilen, iş sahiplerine ait inşaatla ilgili yapı tatil tutanağı ve ekleriyle birlikte işlem dosyasının sureti getirtildikten sonra yeniden seçilecek konusunda uzman ve Boğaziçi Kanunu’ndaki düzenlemeler ve imar mevzuatından anlayan bilirkişilerin de katılımıyla yeniden oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi de yapılarak asıl dava davacısı yüklenicinin sözleşme ekindeki keşif özetinde yazılı işler dışında sözleşme dışı fazla imalât yapıp yapmadığı, yapmış ise imar mevzuatı fen ve tekniği ve Boğaziçi İmar Kanunu hükümlerine göre yasal ve asıl dava davalısı iş sahipleri yararına olup olmadığı, yararına ise bunların eksik ve kusurları dikkate alınıp düşülmek suretiyle vekaletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli konusunda gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hüküm duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı-birleşen dosya davacılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı-birleşen dosya davalısı vekili Avukat ile davalı-birleşen dosya davacıları vekili Avukat … geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Asıl ve birleşen dava eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, yüklenici tarafından açılan asıl dava sözleşme dışı ilave iş bedelinin tahsili, iş sahiplerince açılan birleşen dava, ayıp ve eksik işlerin giderim bedeli ve manevi tazminat alacaklarının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davaların birleştirilerek yapılan yargılaması sonucunda asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine dair verilen karar, davalı-birleşen dosya davacıları iş sahiplerince temyiz edilmiştir.

1- )Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma ilamı gereğince inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı-birleşen dosya davacıları iş sahiplerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.

2- )Davacı yüklenici davasında davalılar ile 06.02.2012 tarihli sözleşme imzaladıklarını sözleşme kapsamı dışında ilave işler yaptığını, sözleşmede bunların yeni birim fiyatlarının oluşturulacağının belirtilmesine sözleşme dışı yapılması talep edilmiş ve yapılmış olmasına rağmen yaptıkları iş ve imalât bedellerinin ödenmediğini ileri sürerek yaptığı sözleşme dışı imalât bedelinin tahsilini talep ve dava etmiştir.Yanlar arasındaki sözleşme 06.02.2012 tarihlidir. Asıl dava davacısı yüklenici, davalıları iş sahibidir. Sözleşmede iş bedeli götürü olarak belirlenmiş olup, 354.694,00 TL’dir. Sözleşme eki keşif özetinde sözleşme kapsamındaki işlerin neler olduğu gösterilmiştir. Sözleşmenin 1. maddesinin son cümlesinde uygulama esnasında ilave işler olarak yapımı gereken imalâtların taraflarca yeni birim fiyat oluşturularak yapılabileceği kararlaştırılmıştır.Dairemiz ve Yargıtay içtihatlarında ve eser sözleşmelerinde sözleşme dışı fazla imalât sözleşme kapsamındaki işin yerine getirilmesi sırasında iş sahibinin talimatıyla ya da talimatı olmaksızın işin gereği olarak yüklenici tarafından yapılan ve iş sahibi yararına olan iş ve imalâtlar olarak tanımlanmaktadır. Bedelinin de asıl sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan 818 Sayılı BK’nın 410 ve devamı, dava tarihinde yürürlüğe girmiş bulunan 6098 Sayılı TBK’nın 526 ve devamı maddelerince düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle istenebilecektir. Mahalli piyasa rayiçlerinin içerisinde KDV ve yüklenici kârı olacağından bunlar ayrıca eklenmeyecektir.

Öte yandan; davalı iş sahipleri cevaplarında sözleşme dışı imalâtların fen ve sanat kuralları ile 2960 Sayılı Boğaziçi Kanunu’nun 13. maddesine aykırı yapıldığı ve yapı tatil tutanağı düzenlendiğini savunmalarına rağmen bu husus da araştırılmamıştır.

Bu durumda mahkemece öncelikle dava dışı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan sözleşme kapsamındaki imalâtlar ve sözleşme dışı işlerin yapıldığı iddia edilen, iş sahiplerine ait inşaatla ilgili 24.05.2012 tarihli 1 numaralı yapı tatil tutanağı ve ekleriyle birlikte işlem dosyasının sureti getirtildikten sonra yeniden seçilecek konusunda uzman ve Boğaziçi Kanunu’ndaki düzenlemeler ve imar mevzuatından anlayan bilirkişilerin de katılımıyla yeniden oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi de yapılarak asıl dava davacısı yüklenicinin 06.02.2012 tarihli sözleşme ekindeki keşif özetinde yazılı işler dışında sözleşme dışı fazla imalât yapıp yapmadığı, yapmış ise imar mevzuatı fen ve tekniği ve Boğaziçi İmar Kanunu hükümlerine göre yasal ve asıl dava davalısı iş sahipleri yararına olup olmadığı, yararına ise bunların eksik ve kusurları dikkate alınıp düşülmek suretiyle vekaletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli konusunda gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle …  21.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi. T.C. YARGITAY – 15. HUKUK DAİRESİ – E. 2019/3592 – K. 2020/2502 – T. 21.9.2020